Picha za Tetemeko la ardhi Bukoba, Tanzania

Tetemeko la ardhi la nguvu ya 5.7 katika vipimo vya Richter lilitokea eneo la Bukoba, kaskazini magharibi mwa Tanzania Jumamosi na kusababisha maafa.

• Kitovu cha tetemeko hilo kilikuwa takriban kilomita 44 kutoka mji wa Bukoba, ambao ni mji mkuu wa mkoa wa Kagera, kwa mujibu wa taasisi ya jiolojia ya Marekani.
•  

  Watu 16 wamethibitishwa kufariki na wengine 180 kujeruhiwa.
• 
  

  Baada ya kutokea kwa tetemeko, hospitali za eneo hilo zilijaa majeruhi.
• 
• Nyumba nyingi ziliporomoka na kuwaacha mamia ya watu wakiwa bila makao.
• 
• 
  
  Tetemeko hilo ndilo mbaya zaidi kukumba Tanzania katika kipindi cha zaidi ya mwongo mmoja. Mitetemeko ilisikika maeneo ya Uganda, Kenya, Rwanda na Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo.
• 
  Rais wa Tanzania John Magufuli ameahirisha ziara ya siku tatu ambayo alitarajiwa kuifanya nchini Zambia.
• 
• 
  
  Miongoni mwa mengine, Dkt Magufuli angehudhuria kuapishwa kwa Rais Edgar Lungu lakini sasa atawakilishwa na makamu wake Bi Samia Suluhu Hassan.
• 
  Bw Zaka Khamis, mmoja wa wakazi wa Bukoba, ni miongoni mwa waathiriwa.
• 
  
  Nyumba yake iliporomoka kutokana na tetemeko hilo la ardhi lililotokea mwendo wa saa tisa unusu alasiri.
• 
  Waathiriwa wanaomba msaada kuwasaidia kurejelea katika hali yao ya kawaida.
• 
  Picha hii ya filamu ya Titanic, inayoangazia kuzama kwa meli ya Titanic, inaonekana miongoni mwa vifusi.
• 
• Rais wa Kenya Uhuru Kenyatta amempigia simu Dkt Magufuli kumpa pole pamoja na watu wa Tanzania. Ameahidi kwamba jeshi la Kenya litatuma msaada wa mabati, blanketi na magodoro. Jumanne.

   

TETEMEKO LA ARDHI LILIVYOTOKEA BUKOBA

0 Comments

SEPTEMBA 10, mwaka huu, saa 9 na dakika 27 mchana kulitokea tetemeko la ardhi mkoani Kagera. Kitovu cha tetemeko hilo ni kwenye makutano ya latitudo 10 06’ na longitudo 31055’, eneo ambalo ni kilomita 20, Kaskazini Mashariki mwa Kijiji cha Nsunga na kilomita 42 Kaskazini Magharibi mwa mji wa Bukoba. Kitovu hicho kilikuwa kilomita 10 chini ya ardhi kwenye eneo hilo.
Nguvu za mtetemo wa ardhi wa tetemeko hilo ni 5.7 kwa kutumia skeli ya “Richter”, ukubwa ambao ni wa juu sana, kiasi cha kuleta madhara makubwa.
Kutokana na ukubwa huo, maeneo mengi ya Mkoa wa Kagera ikijumuisha mji wa Bukoba, yamepatwa na madhara makubwa ikijumuisha nyumba nyingi kupasuka, watu wengi kujeruhiwa kwa kuangukiwa na vifusi na kuta za nyuma, ambapo pia watu 16 wamepoteza maisha yao.
Sababu za kutokea tetemeko hilo
Kwa kuwa kitovu cha tetemeko hilo kiko chini sana ya ardhi (Kilometa 10) na kwa kutafsiri umbile la mawimbi ya tetemeko hilo yaliyonakiliwa na vituo vya kupimia matetemeko ya ardhi, inaonekana kuwa tetemeko hilo lilitokana na misuguano ya mapande makubwa ya ardhi iliyopasuliwa na mipasuko ya ardhi, mithili ya mipasuko kwenye bonde la ufa.
Kwa kuwa eneo lililokumbwa na tetemeko la ardhi, liko karibu na mkondo wa Magharibi wa bonde la ufa la Afrika Mashariki, inakisiwa kuwa mtetemo huo umesababishwa na kuteleza na kusuguana kwa mapande ya miamba juu ya mipasuko ya ardhi ya bonde hilo la ufa.
Upimaji wa matetemeko ya ardhi
Mpaka sasa hapa nchini na duniani kote, hakuna vifaa au taratibu za kuweza kutabiri utokeaji wa matetemeko ya ardhi. Vifaa vyote na taratibu zote za kuratibu/kupima matetemeko ya ardhi, vinapima ukubwa na tabia ya tetemeko baada ya tetemeko kutokea.
Tafiti za kina
Wakala wa Jiolojia Tanzania umepeleka wataalamu katika eneo la tukio ili kuendelea kufanya utafiti wa kina juu ya tetemeko hilo.
Taarifa zaidi juu ya tukio hilo, zitaendelea kutolewa kulingana na matokeo ya tafiti hizo pamoja na tafsiri ya taarifa na takwimu za matetemeko ya ardhi, zinazonakiliwa na vituo vya kupimia matetemeko ya ardhi nchini, hususani Kituo cha Geita ambacho ndicho kilicho karibu na eneo la tetemeko hilo.
Mambo muhimu ya kuzingatia kuepuka madhara ya tetemeko la ardhi
(i) Kabla ya tukio Kwanza elimu ya tahadhari inapaswa itolewe ili kila mmoja aelewe nini cha kufanya, linapotokea tetemeko la ardhi ikiwa ni pamoja na kupata mafunzo kutoka kwa watu wa msalaba mwekundu kuhusu namna ya kuhudumia majeruhi ama waathirika; na pia jeshi la zimamoto ili kupata elimu kuhusu namna ya kutumia kizimamoto.
Elimu na mafunzo hayo, yatasaidia kuwaweka watu katika hali ya tahadhari; na hii itasaidia kupunguza taharuki wakati wa tukio, kwa vile watakuwa sasa wanajua namna ya kuchukua tahadhari.
Pili; kufanya mazoezi ya kuchukua tahadhari hizo mara kwa mara ili kujizoesha, kwani mara nyingi wakati wa matukio ya majanga kama hayo, watu huchelewa kuchukua uamuzi wa haraka kujinusuru kwani huwa bado wanajiuliza kwamba wafanye nini. Hivyo mazoezi ya mara kwa mara ya jinsi ya kuchukua tahadhari humfanya mtu kufanya uamuzi wa haraka pindi tukio linapotokea.
Tatu; wananchi pia wanashauriwa kujenga nyumba bora na imara kwa kuzingatia viwango halisi vya ujenzi, kuweka misingi imara wakati wa ujenzi, kupata ushauri wa kitaalamu wa aina ya majengo yanayofaa kujengwa katika eneo husika kulingana na ardhi ya mahali hapo, kuepuka ujenzi wa nyumba katika miinuko mikali yenye kuambatana na mawe/ miamba na kuepuka ujenzi wa makazi katika maeneo tete yenye mipasuko ya miamba (faults) na uwezekano mkubwa wa kutokea matetemeko.
(ii) Wakati wa tukio Kwanza wakati wa tukio la tetemeko la ardhi, unashauriwa kukaa mahali salama kama vile sehemu ya wazi isiyo na majengo marefu, miti mirefu na miinuko mikali ya ardhi. Watu wanashauriwa kukaa nje ya nyumba katika sehemu za uwazi.
Pili; endapo tetemeko litakukuta ukiwa ndani ya nyumba, unashauriwa ukae chini ya uvungu wa meza imara, ama kusimama kwenye makutano ya kuta na pia ukae mbali na madirisha na makabati ya vitabu, vyombo au fenicha ili kuepuka kuangukiwa na vitu hivyo.
Tatu; unashauriwa usitembee umbali mrefu kwa lengo la kutafuta mahali salama kwa sababu tetemeko la ardhi, hutokea ghafla na huchukua muda mfupi. Takwimu zinaonesha kwamba watu wanaotaharuki na kukimbia ovyo wakati wa tukio la tetemeko ndio hupata madhara ama kuumia.
Nne; salimisha macho yako kwa kuinamisha kichwa chako wakati wa tukio.
Tano; baki mahali salama hadi hapo mitetemo itakapomalizika na kisha ujikague kuona kama hujaumia na ndipo utoe msaada kwa wengine ambao watakuwa wameumia. Sita; ondoka mahali ulipo kwa uangalifu, kuepuka vitu ambavyo vitakuwa vimedondoka na kuvunjika kwani vinaweza kukudhuru. Saba; jiandae kwa mitetemo itakayofuata baada ya mtetemo mkuu.
Tetemeko kuu huwa mara nyingi linafuatiwa na mitetemo mingi midogo midogo. Nane; kumbuka kuwa matukio ya matetemeko ya ardhi, huweza kuambatana na moto hivyo jihadhari na matukio ya moto, kwa vile tetemeko la ardhi linaweza kusababisha kupasuka kwa mabomba ya gesi au kukatika kwa nyaya za umeme ama kuharibika kwa vifaa vinavyotumia umeme na kusababisha hitilafu ya umeme.
Tisa; kama uko nje ya jengo wakati tetemeko linatokea, unashauriwa kubaki nje, simama mahali pa wazi na uwe mbali na majengo, miti mikubwa, nguzo na nyaya za umeme na ujikinge kichwani kadri inavyowezekana kwani paa za nyumba, miti, nguzo na nyaya za umeme vinaweza kudondoka na kuleta madhara.
Kumi; endapo utakuwa unaendesha chombo cha moto wakati wa tukio la tetemeko la ardhi, unashauriwa usimame kwa uangalifu sehemu salama na usubiri hadi mitetemo imalizike, ndipo uendelee na safari yako kwani tetemeko linaweza kusababisha barabara au madaraja kukatika.
Kumi na moja; endapo utakuwa kwenye maeneo ya miinuko au milima, uwe mwangalifu ili kuepuka kuporomokewa na mawe au kuangukiwa na miti.
Kumi na mbili; baada ya mitetemo kumalizika, endapo itakulazimu kuondoka mahali ulipo ukiwa katika jengo refu, unashauriwa kutumia ngazi badala ya lifti au kipandishi.
iii) Baada ya tukio: Kwanza, wananchi wanashauriwa baada ya tukio, kuzima umeme katika majengo ili kuepuka kutokea kwa hitilafu ya umeme, kwani mitetemo huenda ikaendelea tena.
Pili; kukagua majengo kwa uangalifu ili kuhakikisha kama hayakupata madhara kama vile nyufa n.k, na kwamba yanaweza kuendelea kutumika na kama ikibidi, basi unashauriwa kuwaita wataalamu wa majengo ili wayafanyie ukaguzi.
Tatu; endapo utaangukiwa na vitu vizito, usijaribu kutumia nguvu nyingi ili kujinasua kwani hujui vitu hivyo vina uzito kiasi gani, omba msaada kwa kuita kwa sauti, lakini usifanye hivyo mara nyingi ili usipoteze nguvu nyingi mwilini maana hujui ni lini utaokolewa.
Nne; toa msaada unaowezekana kwa watu walioathirika na tetemeko na utoe taarifa kwa vyombo vinavyohusika na uokoaji

POLISI WAKAMATA MAJAMBAZI NA SILAHA

Kamanda Simon Sirro akionesha silaha hizo.(Picha na Mroki Mroki)

JESHI la Polisi Kanda Maalum ya Der es Salaam limekamata watu watatu wanaotuhumiwa kuwa majambazi na kukamata silaha na vifaa vya aina mbalimbali zikiwepo bunduki, risasi, redio call, pamoja na sare za askari Polisi katika msako maalum wa kukamata wahalifu.

Akizungumza na waandishi wa habari Kamanda wa Polisi Kanda ya Dar es Salaam, Kamishna Simon Sirro amesema baada ya kuwahoji watuhumiwa hao walisema wana nyumba wanaishi eneo la Mbezi Chini na kuzikamata silaha hizo kwenye nyumba ambapo pia ilidaiwa kuwa majambazi hao ni raia wa Kenya.
Sirro amezitaja silaha hizo kuwa ni smg tatu, bastola 16, shotgun 3 pamoja na risasi zaidi ya 800.

Mbali na silaha hizo pia Sirro amesema polisi imekamata redio call 12, sare za polisi, Pingu 45 na darubini

MTOTO ALIYEGONGWA NA LORI ANATAABIKA

NINAPOFIKA nyumbani kwa Jackson Ngowo, eneo la Goba, kilomita tisa kutoka Mbezi Tangibovu, Dar es Salaam na kupokewa na wenyeji wangu, moja kwa moja napelekwa katika chumba alicholala mtoto Wilson mwenye umri wa miaka 11.
Ninamkuta Wilson akiwa amelala kwenye godoro. Anageuza shingo taratibu kuniangalia. Ninapo mwita na kumsalimia nikitaka kujua anaendeleaje, Wilson anaishia kuguna na kutikisa kichwa kwa shida, ikiwa ni ishara ya kuitikia salamu yangu.
Hilo tu linathibitisha mateso ya takribani miezi sita ambayo amekuwa akiyapata mtoto huyu, na muda wote huo akiwa mtu wa kitandani kinyume na watoto wenzake huko nje wanaokwenda, shule, kusoma na kucheza ambao miezi sita iliyopita alikuwa akijumuika nao pamoja. Pembeni mwa godoro alilolalia Wilson, amelala mama yake aitwaye Neema.
Mama huyu anasema amelala pale kutokana na shinikizo la damu (pressure) linalomsumbua.
"Tangu jana nasumbuliwa na presha," anasema Neema akiwa ameketi kwenye godoro, kando ya mwanawe. Maneno machache yanayoweza kumwelezea kwa kifupi mtoto Wilson ni kwamba hawezi kuamka kitandani, hajigeuzi na hata matumaini ya kurejea shuleni sasa kwake yanaonekana kama miujiza.
Kilichomfanya mtoto huyu awe hivyo ni ajali. Masimulizi yanaonesha kwamba siku ya tukio, Wilson akiwa amepakiwa kwenye pikipiki, waligongwa na gari ina ya Fuso katika eneo la Mpiji Magowe.
Mbali na kuvunjika mguu, mtoto huyo wa nne kati ya watoto sita wa Jackson Ngowo, alipata pia matatizo kwenye kichwa na ubongo kutokana na ajali hiyo.
Ufafanuzi zaidi wa wazazi wake wakimkariri daktari wa mtoto huyo na vipimo vya X-ray unaonesha kwamba mishipa inayounganisha kichwa na uti wake wa mgogo iliathiriwa na hivyo kuathiri pia uwezo wake wa kutoa sauti.
Kwa mujibu wa wataalamu (angalia katika www.asha.org), Wilson atakuwa pia anasumbuliwa na tatizo linaloitwa kwa Kiingereza aphasia linalomfanya ashindwe kuzungumza. Hii ni hali ya mtu kushindwa kuongea kutokana na sehemu ya ubongo wake, hususani nusu ya ubongo wa sehemu ya kushoto, kupata majeraha.
Mtandao huo pia unaonesha kwamba mtu mwenye aphasia, mbali na kushindwa kuongea, anaweza pia kushindwa kusikia, kusoma na kuandika lakini hilo haliathiri uwezo wake kiakili (intelligence).
Wilson kila mara anaonekana mwenye huzuni hata pale anapotaka kuonesha kufurahia wageni wanaomtembelea. Baada ya kuniona, kwa mfano, alionesha hali ya kutaka kutabasamu, lakini ikawa ngumu kwake kutokana na hali aliyonayo.
Mtoto huyu, kwa sasa anahitaji nepi maalumu aina ya pampas, anahitaji lishe na kubwa zaidi ni matibabu ili aweze kurudi katika hali yake ya kawaida au hata kama hatafikia kwa asilimia 100 basi amudu kujisaidia mwenyewe.
Mkasa wenyewe Masimulizi ya wazazi wake yanaonesha kwamba ilikuwa Jumapili ya Februari 28 mwaka huu, siku iliyobadili utaratibu na ugumu wa maisha wa familia ya Jackson Ngowo na mkewe, Neema Ndosi, pale watoto wao wawili walipopata ajali ya kugongwa na Fuso.
Siku hiyo, baba yao (Jackson) ambaye ni fundi mwashi, aliwatuma wanawe hao, Ibrahim na Wilson kwenda kwenye kibanda cha kutolea pesa ili kumletea fedha taslimu alizokuwa anazihitaji kutoka kwenye simu yake.
“Nilikuwa nimewatuma kutoa fedha kwenye simu. Walipoona kile kibanda nilichowatuma kimefungwa walikwenda kibanda cha mbele zaidi na wakaomba kijana wa jirani awapakize kwenye pikipiki, ndipo walipogongwa na Fuso, anasema Ngowo ambaye sasa anaishi Goba alikosaidiwa kupanga vyumba viwili. Anaongeza: “Baada ya wanangu kupata ajali, nilipigiwa simu kuwa mwanao mmoja amefariki dunia (Wilson) na mwingine hali ni mbaya (Ibrahim)."
Anasema aliwakimbiza watoto wake hao wawili kwenye hospitali ya Tumbi, Kibaha baada ya kugundua kwamba hata Wilson alikuwa hajafa.
Anasema kutokana na hali yake, baadaye Wilson alihamishiwa kwenye Taasisi ya Mifupa Muhimbili (MOI) ambako alilazwa kwenye chumba cha wagonjwa wanaohitaji uangalizi maalumu (ICU) kwa miezi mwili na siku tisa.
“Hali imekuwa ngumu kwangu kwa miezi sita yote ya kuuguza wanangu wawili. Mmoja alikuwa amelazwa Tumbi, Kibaha na mwingine ICU, Muhimbili kwa miezi miwili na siku tisa,” anasema.
Kama ilivyo kawaida kwa ajali nyingi, Ngowo anasimulia kwamba Fuso lililosababisha ajali hiyo na kukatisha ghafla furaha na ustawi wa Wilson lilikimbia na hawakuweza kulitambua.
Mama wa watoto hao, Neema anasema wamehangaika sana kuokoa maisha ya watoto wao na hivyo anawashukuru majirani na wasamaria waliowasaidia hadi kufikia hapo. Hata hivyo, anasema hali bado imekuwa nzito katika kuwauguza watoto wao, hasa Wilson kutokana na gharama nyingi kuhitajika kulinganisha na uwezo wao.
“Tulilazimika kuuza makochi, vitanda na magodoro, nguo na vitu vidogo vidogo ili kuweza kugharamia matibabu ya watoto wetu.
“Hata haya magodoro tuliyonayo sasa tumepewa na wasamaria wema na hata vyumba hivi viwili tulivyopanga ni hisani ya watu," anasema. Ngowo anaomba watanzania kusaidia matibabu ya mtoto wake Wilson.
“Nashukuru Mungu kwa Ibrahim afya yake imetengamaa lakini kwa Wilson hali bado ni mbaya kwani ni mtu wa kujisaidia kila kitu na hajaweza kurejea katika hali ya kawaida,” anasema.
Ngowo anasema gharama za matibabu ya mtoto wake ambaye sasa anamtibu katika hospitali ya Profesa William Matuja iliyopo Upanga ni wastani wa Sh 200,000 hadi Sh 400,000 kwa mwezi, na kwamba matibabu hayo yanatakiwa kuchukua zaidi ya mwaka mmoja.
“Tuliporuhusiwa MOI, hali ya mtoto haikuwa si ya kuridhisha kabisa, tuliruhusiwa tukiwa bado tunamlisha kwa mipira, lakini baada ya kumpeleka kwa Profesa Matuja, ndio unafuu ambao kwa sasa tunaona kwa mwanetu. Sasa anaweza hata kuguna unapowasiliana naye,” anasema Ngowo.
Ukiachia gharama za matibabu ambazo ni kumuona daktari na dawa, lakini pia Wilson anatakiwa kufanyiwa usafi wa kidonda kila baada ya siku mbili au tatu, matibabu yanayogharimu zaidi ya Sh 22,000 pamoja na usafiri.
“Kwa hali yake, huwezi kumsafirisha kwa bodaboda wala bajaji, hivyo tunalazimika kutumia gari ili aweze kulazwa kwenye kiti, jambo ambalo linachangia gharama hiyo," anasema. Anasema kilichobainishwa na daktari ni kuwa misuli inayounganishwa kichwa na uti wa mgongo ndiyo iliyoathirika sambamba na mfumo wa sauti ingawa uti wa mgongo haujapata matatizo.
Ngowo anasema alipewa barua ya kutakiwa kwenda hospitali ya Jeshi ya Lugalo kwa ajili ya kumfanyia mazoezi ya misuli lakini huko akajibiwa kuwa hospitali hiyo inaweza kumfanyisha mazoezi tu mtoto ambaye anaweza kutembea au kujitegemea. Anasema huko walimtaka ampeleke katika hospitali ya Mbweni ambayo gharama yake ni Sh 25,000 kila anapofanywa mazoezi.
Anasema wapo hata waliomwambia tatizo la Wilson, linaweza kutibiwa kirahisi nje ya nchi, hususani India, lakini hilo hataki kulifanyia kazi kwa sasa kwani ni 'mlima mkubwa' kwake kama tu matibabu ya hapa ndani inakuwa shida.
“Kusema ukweli nimekwama kabisa ndio maana nimekuja kwenu, ili kupitia ninyi (waandishi wa habari) niwaombe watanzania wanisaidie kunusuru maisha ya mwanangu. Natamani arudi tena shule na kuendelea na masomo,” anasema.
Anaongeza: “Hata tuliporuhusiwa kutoka Moi nilikuwa na deni la zaidi ya laki saba, ambalo wasamaria wema ndio walionisaidia kulilipa."
Kutokana na hali ya maisha ya familia yake, hata suala la lishe kwa mtoto huyo bado linaonekana gumu, jambo ambalo linazidi kudhoofisha mwili wa Wilson na hivyo kuchelewesha uponyaji kwake.
Neema anasema kwa mujibu wa maelekezo ya daktari mtoto huyo anatakiwa kunywa lita moja ya maziwa kila siku, uji wa lishe na samaki aliyechemshwa na supu ya mboga, vyakula ambavyo vitamsaidia pia katika kupona haraka.
“Kutokana na hali yetu hakuna hata tunachokifuata. Tumekuwa tukimlisha chochote kinachopatikana, hasa uji pale tunapojaliwa kupata fedha,” anasema huku akiwa anamlisha uji wa sembe unaoaminika kwamba hauna virutubisho vya muhimu mwilini kwani unatokana na unga wa kukoboa.
Aidha, Ngowo pia anaomba jamii ya watanzania imesaidie kupata kiti cha magurudumu kitakachosaidia kumkalisha mtoto huyo ili kunyoosha viungo, tofauti na sasa ambapo muda mwingi amekuwa akilala.
“Muda mwingi amekuwa akilala, mara moja moja namtoa nje kwa kumbeba ili aote jua, maana daktari alituelekeza kuhakikisha tunamtoa nje,” anasema Neema.
Anaongeza: “Hata wakati wa kumsafisha inakuwa shida. Ni lazima nimvute mbele na kisha nimgeuze taratibu upande mmoja na upande mwingine, hali ambayo inamuongezea maumivu." Familia ya Ngowo inaomba msaada wa hali na mali ili kusaidia matibabu ya mtoto wao Wilson Jackson.
Mnaombwa msaada kupitia simu namba 0652 255 942 (Jackson Ngowo) au 0742 731 878 (Neema Ndosi). Aliyeguswa pia anaweza pia kumchangia chochote mtoto huyu kupitia Mhariri wa gazeti la Habari leo 0766 843 3